این بیماری بر اثر فشار روی عصب مدیان در مچ دست ایجاد می شود.
بیماری کانال مچ دست
Carpal Tunnel Syndrome
تعریف:
این بیماری بر
اثر فشار روی عصب مدیان در مچ دست ایجاد می شود.
شرح آناتومی:
در مچ دست یک
فضای آناتومیک به نام کانال مچ وجود دارد که در قسمت پشتی آن را استخوان های مچ
دست و در قسمت داخلی و خارجی دو استخوان دیگر محدود کردهاند و در ناحیه کف دست یک رباط عرضی به نام لیگامان عمقی عرضی، مچ دست را
پوشانده است.
از زیر این لیگامان تاندونهای خم کننده انگشتان و شست و
عصب مدیان عبور می کنند. کانال مچ دست به طور طبیعی محل عبور تاندونهای خم کننده انگشتان و عصب مدیان
می باشد.
اِتیولوژی (علتهای بیماری):
به هر علتی که
فشار داخل کانال بالا رفته و یا حجم فضای کانال کاهش پیدا کرده باشد، این بیماری
ایجاد میشود. این علل عبارتند از :
1.
بعد از شکستگیهای مچ و ساعد که یا در اثر قطعات جابجا شده شکستگی و یا بعد از جوش خوردن آن
روی عصب فشار آورده میشود.
2.
تورم مچ دست در اثر ضربه و عفونت
3.
تومور (توده) مچ دست مثل کیست سینوویال و یا لیپوم
4.
گچ گیریهای طولانی که با خم شدن مچ دست همراه باشد.
5.
بیماریهای سیستمیک مثل دیابت، روماتیسم و اختلالات تیروئید
6.
عادتهای وضعیتی مچ دست در خواب (خم کردن زیاد و طولانی مدت مچ که به طور موقت این عارضه را ایجاد میکند).
7.
حاملگی با تغییرات هورمونی موقتاً باعث این عارضه شده و بعد از زایمان بهبود
مییابد.
8.
کارهای تکراری و مداوم که باعث خم شدن مکرر انگشتان و مچ میشود. مانند کار با
کامپیوتر
شیوع بیماری:
بیشتر در سنین 30
الی 50 سالگی دیده میشود و خانمها 2 الی 3 برابر بیشتر از آقایان گرفتار میشوند.
عوامل مستعد
کننده:
· سیگار- چاقی- بیحرکتی- سن بالای
50 سال
· شغلهایی که دست در معرض ارتعاش و خم شدن مداوم میباشد مثل
کارگران معادن
علائم بیماری
· درد: درد معمولاً در ناحیه مچ دست
بوده که ممکن است به ساعد و یا انگشتان سرایت کرده و موجب تیر کشیدن در این نواحی
شود. درد معمولاً شبانه است.
· گز گز و خواب رفتن انگشتان: این حالت با بی حسی در مسیر انگشتان
شست و نشانه و میانی بوده و ممکن است در شب فرد را بیدار کند.
در مراحل پیش رفته، لاغر شدن برجستگی کف دست را
به دنبال دارد.
تشخیص بیماری:
· گزگز و بی حسی در انگشتان شست و
نشانه و میانی
· در مراحل پیشرفته لاغر شدن عضلات کف دست
· با ضربه زدن روی ناحیه وسط مچ، شخص احساس برق گرفتگی میکند.
·
در معاینه بالینی قدرت انگشتان و فشردن دست کم
میشود.
یکی از تستهای
تشخیص بیماری، گرفتن نوار عصب و عضله است که قدرت عضلات و سرعت هدایت عصب را مشخص
میکند که معمولاً در اثر این بیماری مختل میشود. رادیوگرافی نیز در مواردی نظیر شکستگیها کمک میکند.
درمان:
در موارد خفیف و
متوسط، استفاده از داروهای ضد التهابی و بیحرکت کنندههای مچ دست (مانند مچ بند)
کمک کرده که با تشخیص پزشک معالج توصیه میشود.
در موارد شدیدتر
از تزریق کورتیکوستروئیدها به داخل کانال استفاده شده که توسط متخصص ارتوپدی
انجام میشود. اگر درمان در این مرحله موفق نباشد و یا بیمار دیر مراجعه کرده
باشد، احتمالاً بیماری شدید بوده و از درمان جراحی استفاده میشود.
معمولاً در
مواردی که گرفتاری عصب بیش از 6 ماه باشد و یا گزگز و بی حسی انگشتان دائمی بوده و
یا لاغر شدن عضله کف دست اتفاق بیفتد، درمان جراحی لازم است.
در جراحی با یک
برش 5 سانتیمتری در ناحیه مچ دست، لیگامان عرضی باز شده و عصب از فشار آزاد میگردد. توصیه اینکه در موارد دردهای مچ دست
همراه با گزگز انگشتان و ضعف آنها، جهت مشاوره و درمان سریع تر به پزشک ارتوپد
خود مراجعه کنید و جلوی سیر بیماری را هر چه زودتر بگیرید.
دکتر کامبیز پورمند
با آرزوی سلامتی و بهبودی شما عزیزان