قلم سرطان، جداسازی سلول‌های سرطانی اطراف تومور را واقعا راحت‌تر می‌کند. درواقع، سرطان‌هایی مانند سرطان پستان، پانکراس و مغز، ذاتا تمایل دارند تا به بافت سالم اطراف خودشان حمله کنند و تشخیص بافت سالم از بافت سرطانی را بسیار سخت می‌گردانند.
محققان دانشگاه تگزاس، ابزاری به‌نام «قلم سرطان» طراحی کرده‌اند که تشخیص فوری و حذف کامل بافت تومور سرطان را برای جراحان امکان‌پذیر می‌سازد و به ارسال نمونه‌های گرفته‌شده به آزمایشگاه و منتظر گذاشتن بیماران نیازی ندارد. گزارشی از مطالعه آنان در Science Translational Medicine منتشر شده است. این قلم سرطان که MasSpec Pen نام دارد، نوعی ابزار دستی است که بررسی فوری بافت مورد نظر را از نظر سرطانی بودن یا سرطانی نبودن برای پزشکان امکان‌پذیر می‌کند و نتیجه را در عرض ۱۰ ثانیه به آنان نشان می‌دهد. دکتر لیویا اِبرلین (استادیار شیمی در دانشگاه تگزاس و مسئول مطالعه) می‌گوید که «قلم سرطان، جداسازی سلول‌های سرطانی اطراف تومور را واقعا راحت‌تر می‌کند. درواقع، سرطان‌هایی مانند سرطان پستان، سرطان پانکراس و سرطان مغز، ذاتا تمایل دارند تا به بافت سالم اطراف خودشان حمله کنند و تشخیص بافت سالم از بافت سرطانی را بسیار سخت می‌گردانند. پس قلم سرطان واقعا برای جراحان کابردی است، چون آنان را از شرّ این فریب‌کاری خلاص می‌کند». محققان براساس آزمایش‌های انجام‌گرفته و بافت‌های جراحی‌شده در ۲۵۳ بیمار مبتلا به سرطان، دقت عملکردی قلم سرطان درحال حاضر بیش از ۹۶ درصد تخمین می‌زنند. به‌گفته محققان، مزیت دیگر قلم سرطان این است که می‌تواند مدت‌زمان جراحی‌های سرطان را کوتاه‌تر کند. درحال حاضر، جراحان مجبور هستند که نمونه‌های گرفته‌شده از بافت‌های مورد نظر را به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال کنند و بیمار را برای مدتی بیشتر از نیم‌ساعت درحالت بیهوشی نگه دارند، ولی ابزار MasSpec Pen این روند را بسیار کوتاه‌تر می‌کند.